Pokolenie Z – pozbawieni ambicji egoiści, przekonani o własnej wyjątkowości, czy mistrzowie multitaskingu, którzy stawiają na samorozwój i łatwo dostosowują się do nowego otoczenia? Dookoła generacji Z na rynku pracy narosło wiele stereotypów. Które z nich mają w sobie ziarno prawdy, a które całkowicie odbiegają od rzeczywistości? Przedstawiamy profil zawodowy zoomersów – ich zalety i wady, a także trudności, z jakimi muszą się zmierzyć.
Przeczytaj rówież pozostałe artykuły z serii „Pokolenia na rynku pracy”:
Generacja Z, Y, X i BB - co oznaczają nazwy pokoleń?
Pokolenie to termin o wielu definicjach, obejmujący różne dziedziny nauki. Z punktu widzenia socjologii pokoleniem możemy nazwać zbiorowość ludzi urodzonych w tym samym czasie czy okresie, których ukształtowały wspólne doświadczenia, przeżycia i inne czynniki zewnętrzne. Obecnie temat charakterystyki poszczególnych pokoleń jest szeroko omawiany w kontekście rynku pracy. Różnice między pokoleniami X, Y, Z i baby boomers w kontekście postaw wobec pracy zawodowej, wpływają na funkcjonowanie współczesnych organizacji i przedsiębiorstw. Aby lepiej zrozumieć te różnice, należy poznać charakterystykę poszczególnych generacji.
Baby Boomers
Baby Boomers to pokolenie powojennego wyżu demograficznego. Boomersi, urodzeni w latach 1946-1964, skupiają się na współpracy i dzieleniu się wiedzą. Ważne są dla nich nie tylko indywidualne cele, ale także dobro ogółu. Badania wskazują, że przedstawiciele pokolenia BB czerpią większą satysfakcję z pracy, niż kolejne generacje i chcą jak najdłużej pozostać aktywne zawodowo. Są zmotywowani do osiągnięcia sukcesu i budowania swojej pozycji społecznej krok po kroku. Lubią swoją pracę i jako autorytety chcą przekazywać wiedzę młodszym pracownikom. Obecnie jako pracownicy mają jednak problem z korzystaniem z nowych technologii i niską produktywnością, w stosunku do przedstawicieli młodszych pokoleń.
Chcesz CV, które pomoże znaleźć Ci prace?
Pokolenie X
Generacja X to określenie dotyczące ludzi urodzonych w latach 60. i 70. XX wieku. W Polsce przedstawiciele pokolenia X nazywa się także pokoleniem PRL. Niepewne czasy, w jakich dorastali, sprawiły, że Iksy cenią sobie stabilizację w każdej sferze – również zawodowej. Wyróżnia ich umiejętność zachowania skupienia przez długi czas i wyznaczania priorytetów. Zaczynają kolejne zadanie, dopiero gdy poprzednie zostanie ukończone. Są lojalni wobec pracodawcy, pracują ciężko i wydajnie, dążąc do osiągnięcia wysokiego statusu materialnego, jednak cenią sobie czas wolny.
Milenialsi
Milenialsi, nazywani również pokoleniem Y, to grupa ludzi urodzonych w latach 80. i pierwszej połowie lat 90. XX wieku. Socjologowie określają ich jako “cyfrowych pionierów”, ponieważ w okresie dzieciństwa uzyskali dostęp do najnowszych technologii i osiągnęli dużo większą biegłość technologiczną, niż ich rodzice. Dorastali w okresie ożywienia gospodarczego, a więc nie mieli trudności ze znalezieniem pracy. Sprawiło to, że jako pracownicy mają wysokie oczekiwania wobec pracodawcy i nie uznają autorytetów. Milenialsi charakteryzują się dużą pewnością siebie i skłonnością do rywalizacji. Są dynamiczni i łatwo przystosowują się do nowych warunków, ale także często zmieniają miejsce pracy.
Generacja Z
Pokolenie Z, określane także jako pokolenie C, generacja multitaskingu lub zoomersi, to osoby urodzone pomiędzy 1995 a 2010 rokiem. To pierwsze pokolenie, które od urodzenia otoczone było technologią i dorastało w całkowicie scyfryzowanym świecie. W przeciwieństwie do millenialsów, zoomersi doświadczyli recesji gospodarczej, wiążącej się ze wzrostem bezrobocia, co wpłynęło na ich podejście wobec pracy i finansów. Pokolenie Z jest dużo mniej skłonne do podejmowania ryzyka i koncentruje się na zarabianiu i oszczędzaniu pieniędzy. Zetki są indywidualistami, skoncentrowanymi na rozwoju osobistym. Mają wysoką zdolność do multitaskingu, czyli wykonywaniu wielu zadań jednocześnie. Często wykazują jednak trudności w bezpośrednim kontakcie ze współpracownikami i przełożonym.
Jak pokolenie Z odnajduje się na rynku pracy?
Pokolenie Z jest obecnie na różnych etapach swojej kariery zawodowej – od staży i pierwszych prac, po bardziej zaawansowane stanowiska. Chociaż jest to grupa bardzo zróżnicowana, można zauważyć pewne wspólne cechy i wartości, które je charakteryzują, zwłaszcza w kontekście zawodowym.
Zalety pracowników z pokolenia Z
Zoomersi wyróżniają się biegłością technologiczną i szybko uczą się nowych narzędzi pracy. Wielu z nich jest zaangażowanych społecznie i politycznie. Dbają o równość, różnorodność i inkluzywność w miejscu pracy. Generacja Z, podobnie jak milenialsi, ma wysokie wymagania wobec pracodawców i nie boi się egzekwować swoich praw. Zetki pracują szybko i są mistrzami multitaskingu. Cenią sobie transparentność i autentyczność ze strony pracodawców – doceniają feedback, mentoring i wskazówki, które pozwalają im lepiej wykonywać swoje obowiązki. Pokolenie Z jest zorientowane na rozwój. Chętnie bierze udział w szkoleniach i zdobywa nowe umiejętności.
Chociaż starsze pokolenia często postrzegają zoomerów jako pozbawionych ambicji pragmatyków, większość młodych pracowników chce, aby ich praca miała głębsze znaczenie i przynosiła korzyści nie tylko im samym, ale także społeczeństwu. Często szukają pracodawców, którzy podzielają ich wartości. Pokolenie Z łatwo przystosowuje się do nowych warunków i otoczenia, co wiąże się z chęcią poszukiwania nowych możliwości rozwoju. Jednocześnie zoomersi są dużo bardziej ostrożni od millenialsów – nie podejmują zbędnego ryzyka i często skupiają się na oszczędzaniu zarobionych pieniędzy.
Wady pracowników z pokolenia Z
Przedstawicieli pokolenia Z często oskarża się o nierealistyczne oczekiwania wobec pracodawców i nieuzasadnione przekonanie o własnej wyjątkowości. Naukowcy dowiedli, że mimo zdolności do wykonywania wielu zadań jednocześnie, zoomersi mają problem z utrzymaniem skupienia przez dłuższy czas i łatwo się rozpraszają. Nie są tak lojalni wobec pracodawcy, jak ich rodzice i dziadkowie. Poszukiwanie nowych perspektyw i możliwości zazwyczaj wiąże się z częstymi zmianami miejsca pracy. Przywiązanie do technologii i komunikatorów sprawia również, że zetki wykazują trudności w bezpośrednich kontaktach. Wolą porozumiewać się poprzez czat, niż korzystać z maili i telefonów.
Z jakimi trudnościami mierzy się pokolenie Z?
Rynek pracy nieustannie ewoluuje, co wiąże się z koniecznością rozwijania swoich kompetencji i częstego poszukiwania nowych ścieżek kariery. Wielu pracowników z pokolenia Z odczuwa w związku z tym silną presję. Negatywny wpływ social mediów powoduje, że zoomersi nieustannie porównują się z innymi, co negatywnie wpływa na ich samoocenę. Często czują, że w młodym wieku powinni już posiadać duże doświadczenie, co dodatkowo wymusza konkurencyjny rynek pracy. Badania wskazują także, że mimo dążenia do równowagi pomiędzy pracą, a życiem prywatnym, pokolenie Z ma trudności z odpoczywaniem podczas urlopu. Od wysokiego wynagrodzenia bardziej cenią sobie brak stresu w miejscu pracy, ponieważ częściej od poprzednich pokoleń narażeni są na problemy ze zdrowiem psychicznym – stany lękowe i depresyjne.
Boomersi kontra pokolenie Z - konflikt pokoleniowy
Z pokoleniem Z na rynku pracy wiąże się wiele negatywnych stereotypów. Większość z nich wynika z konfliktu pokoleniowego, istniejącego pomiędzy najmłodszymi pracownikami, a generacją X i baby boomers. Najczęstszym zarzutem, jaki boomersi stawiają zetkom, jest całkowita zależność od technologii. Zjawisko to można opisać jako “nieporozumienie technologiczne”. Pokolenie baby boomers często podchodzi do nowinek technologicznych z rezerwą, nie rozumiejąc w pełni korzyści, jakie dają nowoczesne narzędzia technologiczne. Młodzi ludzie, od urodzenia funkcjonujący w świecie cyfrowym, zyskują dzięki niemu globalną perspektywę i nieograniczony dostęp do informacji. Wiąże się to także z różnicami na tle komunikacyjnym – baby boomers cenią sobie kontakt bezpośredni, natomiast zetki zdecydowanie wolą korzystać z komunikatorów internetowych.
Wiele obiegowych opinii dotyczących pokolenia Z wynika z niezrozumienia realiów, w jakich przyszło im dorastać i stawiać pierwsze kroki na rynku pracy. Zoomersi od najmłodszych lat obserwowali kryzys ekonomiczny i klimatyczny, doświadczali zjawiska cyberprzemocy i zmagali się niskim poczuciem własnej wartości, wzmaganym przez social media. Wielu z nich wchodziło w dorosłość w okresie pandemii, pogłębiającej nie tylko problemy ekonomiczne, ale także wykluczenie społeczne.
Pokolenie Z zwraca uwagę na pomijane dotąd kwestie, takie jak problemy związane z tożsamością, równością i ekologią, angażując się w różnorodne akcje i projekty, często niezrozumiałe dla starszych generacji. U podłoża negatywnych stereotypów na temat pokolenia Z stoi zazwyczaj brak zrozumienia dla ich potrzeb, trudności i dążeń. Warto podkreślić, że mimo wielu problemów, z jakimi zmagają się zetki, często są oni wartościowymi i ambitnymi pracownikami, wnoszącymi do każdej organizacji świeże spojrzenie i entuzjazm.
Chcesz CV, które pomoże znaleźć Ci prace?
Sprawdź inne nasze artykuły:
- Mocne i słabe strony pracownika – jak przedstawić swoje zalety i wady na rozmowie kwalifikacyjnej?
- Barista – jak zostać baristą? + wzór CV i listu motywacyjnego
- Jak napisać list motywacyjny bez doświadczenia? Praktyczne porady i wzory dla konkretnych branż
- Zawody przyszłości – poznaj najbardziej poszukiwane zawody na rynku pracy 2024
- Jak stworzyć kreatywne CV i wyróżnić się w oczach rekrutera?
- Alfabetyczna lista zawodów – jakie zawody możesz wykonywać w Polsce?
- Praca przez internet – jak zacząć zarabiać przez internet?
- Praca dla nieletnich – poradnik dla nastolatków, szukających pierwszej pracy
- Szablon CV dla groomera + list motywacyjny – jak skutecznie znaleźć pracę jako groomer?
- Przykładowe CV
- Jak się ubrać na rozmowę kwalifikacyjną?
- Szablony CV
- Wzory CV
